Katastrofy
Zagrożenia naturalne mogą wystąpić nagle, jak tsunami czy trzęsienia ziemi lub stopniowo, jak susza. Jednak niezależnie od tego, czy występują szybko czy powoli, mogą powodować rozległe uszkodzenia domów, szkół, szpitali, magazynów żywności, budynków biurowych, a także powodować znaczne szkody i straty w gospodarce, społeczeństwie, rolnictwie i środowisku.
Istnieje wiele działań, które można podjąć w celu zmniejszenia szkód i strat spowodowanych tymi zagrożeniami naturalnymi. Każdy z nas, wszystkie rodziny i społeczności, mają możliwość dokonania zmian, łącznie z Tobą! Na tym właśnie skupia się ograniczanie ryzyka klęsk żywiołowych (DRR).
Być może zastanawiasz się, co mógłbyś zrobić jako zwykła osoba, aby dokonać zmian w obliczu potężnego trzęsienia ziemi czy tsunami? Istnieje wiele działań, które każdy z nas może podjąć, aby być lepiej przygotowanym. Już teraz wiele osób i organizacji na całym świecie ciężko pracuje nad promowaniem DRR, aby pomóc ludziom być przygotowanym i gotowym, zanim dojdzie do katastrofy.
Cele odznaki:
- zdobycie wiedzy o tym, czym są zagrożenia i klęski żywiołowe, a także w jaki sposób klęski żywiołowe mogą powodować ogromne zniszczenia i utrudniać rozwój kraju przez wiele lat,
- poznanie sposobów zapobiegania, ograniczania i przygotowywania się na skutki zagrożeń,
- poznanie zasad odbudowy po katastrofie,
- zdobycie wiedzy o tym, jakie podejmować działania, aby przyczynić się do ograniczenia ryzyka klęsk żywiołowych (DRR).
Jak zdobyć odznakę katastrofy?
Materiał podzielony jest na następujące części:
A: ZAGROŻENIA I KLĘSKI ŻYWIOŁOWE: wprowadzenie do tego, czym są zagrożenia i klęski żywiołowe
B: OGRANICZANIE RYZYKA: jak zapobiegać, ograniczać i przygotowywać się na wpływ zagrożeń
C: ODBUDOWA PO KATASTROFIE: co dzieje się po katastrofie
D: PODEJMOWANIE DZIAŁAŃ: jak każdy z nas może pomóc w ograniczaniu ryzyka klęsk żywiołowych
Wymagania: Aby zdobyć odznakę, uczestnicy muszą ukończyć jedno z dwóch działań obowiązkowych przedstawionych na początku każdej sekcji oraz (co najmniej) jedno działanie dodatkowe z każdej sekcji, wybrane indywidualnie lub w grupie (patrz grafika poniżej). Uczestnicy mogą również wykonać dodatkowe działania uznane za odpowiednie przez nauczyciela lub lidera.
Całość znajdziesz tutaj
Instrumenty metodyczne ZHP
Dzięki odznace Katastrofy możecie zrealizować następujące instrumenty metodyczne ZHP
Zuchy
Tropy: Ekoludki, Strażacy
Sprawności: Ekolog/Ekolożka, Meteorolog/Meteorolożka
Gwiazdki: zuch potrafi wezwać niezbędną pomoc oraz zna numery alarmowe; zuch potrafi zachowywać się bezpiecznie w miejscach takich jak góry, woda, las
Harcerze
Tropy: Robinsonowie, Młodzi przyrodnicy, Przyjaciele środowiska naturalnego
Sprawności: Bezpieczny/Bezpieczna, Ekolog/Ekolożka, Badacz/Badaczka, Strażak/Strażaczka
Stopnie: Wkrótce
Harcerze starsi
Tropy: Zielony Raj
Sprawności: Badacz/Badaczka, Ekolog/Ekolożka, Przyrodnik/Przyrodniczka
Stopnie: Samarytanka/Ćwik
- „Dowiedziałem/am się, czym jest globalne ocieplenie, jakie są jego przyczyny oraz prognozowane konsekwencje. Poznałem/am pojęcie śladu węglowego, opowiedziałem/am o stosowanych we własnym życiu działaniach na rzecz jego zmniejszenia (np. dojeżdżanie do szkoły rowerem lub komunikacją miejską, sosowanie różnych sposobów oszczędzania energii). W trakcie trwania próby wyrobiłem/am w sobie nowy nawyk zmniejszający emisję gazów cieplarnianych”
- „Dowiedziałem/am się, jaki wpływ na środowisko wywieram podczas wypraw, wycieczek, obozów, biwaków na łonie przyrody. Poznałem/am podstawowe techniki minimalizacji tego wpływu. Skompletowałem/am własny ekwipunek, posiadając przynajmniej jedną pomocną w tym rzecz (np. sprzęt do hamakowania, wielorazowy worek na resztki/odpady, worki lub pojemniki zabezpieczające żywność przed dostępem dzikich zwierząt, sprzęt do gotowania, składana miska do mycia).”
Wędrownicy
Tropy:Ekologiczny obóz
Sprawności: Badacz/Badaczka, Ekolog/Ekolożka, Przyrodnik/Przyrodniczka
Przykładowe zadania
A.01 Zbadaj zagrożenie
Poziom 
Połącz siły z partnerem i wybierz rodzaj zagrożenia do zbadania. Interesują Cię powodzie, trzęsienia ziemi, tsunami czy wulkany? Którekolwiek z nich wybierzecie, dowiedzcie się o nim wszystkiego. Co sprawia, że dane zagrożenie występuje? Jak często występuje na całym świecie i gdzie? Jakie szkody może spowodować? Czy możesz znaleźć przykłady tego, jak ludzie się na nie przygotowali i ograniczyli szkody?
A.02 Zagrożenia w pobliżu domu
Poziom
Dowiedz się, jakie rodzaje zagrożeń występują w Twoim miejscu zamieszkania. Zapoznaj się z historią swojej wioski lub miasta, aby dowiedzieć się, jakie zagrożenia występowały najczęściej. Jak radziła sobie z nimi Twoja społeczność? Czy kiedykolwiek doszło do klęski żywiołowej? Jeśli twój obszar nigdy nie został dotknięty, a co z całym krajem? Porozmawiaj z ludźmi i sprawdź historię swojego regionu. Czy ludzie uważają, że zmiany klimatyczne pogorszyły zagrożenia na przestrzeni lat? Czy istnieją powody geograficzne lub meteorologiczne, które powodują te zagrożenia?
A.04 Zagrożenia w kulturze
Poziom
Czy w twojej kulturze ludzie mają specjalne wierzenia lub zwyczaje związane z zagrożeniami? Na przykład niektóre kultury wierzą, że klęski żywiołowe są karą boską i dlatego nie próbują im zapobiegać. W innych kulturach rolnicy wierzą, że jeśli nie pracują w określone dni miesiąca z powodów religijnych, mają tendencję do utraty plonów. Dowiedz się więcej tutaj: World Disasters Report 2022 | IFRC, a następnie dowiedz się o wierzeniach, legendach lub tradycjach lokalnych, które odnoszą się do zagrożeń naturalnych i klęsk żywiołowych. Poproś o pomoc rodzica, dziadka, nauczyciela lub bibliotekarza. Stwórz książkę obrazkową, aby wyjaśnić, co znalazłeś.
A.09 Grupy szczególnie narażone
Poziom
Zbadaj konkretną grupę ludzi, która jest bardziej narażona na klęski żywiołowe, np. ludzi biednych, kobiety i dzieci. Co sprawia, że są bardziej narażeni? Znajdź przykłady i statystyki, które pokazują, w jaki sposób ta grupa cierpi z powodu klęsk żywiołowych bardziej niż inne. Przygotuj pokaz slajdów ze swoimi odkryciami i zaprezentuj go klasie lub grupie
B.01 Badanie krajobrazu
Poziom
Czy masz ulubione miejsce na łonie natury w pobliżu swojego miejsca zamieszkania? Być może jest to brzeg rzeki, las lub szlak turystyczny, który lubisz odwiedzać? Udaj się tam w grupie i spróbuj zidentyfikować sposoby, w jakie obszar ten może być podatny na zagrożenia. Czy w okolicy wycięto drzewa? Czy gleba wydaje się zdrowa lub uszkodzona? Czy rzeka wylewała w przeszłości i czy podjęto jakieś środki ostrożności w przypadku przyszłych powodzi? Rób notatki i zdjęcia. Przygotuj duży plakat ze swoimi odkryciami i umieść go w miejscu publicznym, np. na korytarzu szkolnym lub w lokalnej bibliotece.
B.02 Super budynek
Poziom
Stwórz model „super budynku”, który będzie odporny na wszelkiego rodzaju zagrożenia. Użyj płyty piankowej, gliny, masy papierowej lub dowolnego innego materiału. Jakie specjalne cechy ma twój budynek, które sprawiają, że jest odporny? Czy jest to jego materiał? Czy jest to jego struktura? Czy ma specjalne urządzenia, wyposażenie lub mechanizmy ostrzegawcze? Puść wodze fantazji i wymyśl „super budynek”.
B.06 Quiz
Poziom
Podziel się na dwa zespoły. Jeden z nich przygotuje listę pytań na temat tego, jak klęski żywiołowe wpływają na ludzi na całym świecie, a drugi na temat ryzyka związanego z klęskami żywiołowymi i sposobów ich ograniczania. Przykładami mogą być: Ile osób jest dotkniętych klęskami żywiołowymi każdego roku? Jakie są trzy czynniki zwiększające ryzyko klęsk żywiołowych? Następnie przepytajcie się nawzajem i sprawdźcie, która drużyna uzyska najwięcej poprawnych odpowiedzi.
B.09 Zmiany kliamtu
Poziom
Jak wiadomo, zmiany klimatu zwiększają ryzyko klęsk żywiołowych. Czy zmiany klimatyczne mają wpływ na Twój obszar? Porozmawiaj z lokalnymi naukowcami i badaczami, a nawet starszymi członkami społeczności. Czy zaobserwowali oni jakieś zmiany we wzorcach pogodowych na przestrzeni lat? Jakie kroki może podjąć Twoja społeczność, aby dostosować się do zmian klimatu i być bardziej odporna na klęski żywiołowe? Jako grupa przygotujcie mapę waszego rodzinnego miasta i oznaczcie ją konkretnymi działaniami klimatycznymi, które są potrzebne. Umieść mapę w widocznym miejscu w szkole.
B.10 Gra „Stop disasters”
Poziom
Ta gra online uczy, jak budować bezpieczniejsze wioski i miasta przed klęskami żywiołowymi. Podczas gry dowiesz się, w jaki sposób lokalizacja i materiały konstrukcyjne domów wpływają na klęski żywiołowe oraz jak systemy wczesnego ostrzegania, plany ewakuacji i edukacja ratują życie.
Gra składa się z pięciu scenariuszy, w których gracze muszą ratować życie, budując istniejącą społeczność i zapewniając obronę oraz ulepszone budynki mieszkalne, aby przygotować się na klęskę żywiołową. Każdy scenariusz może być rozgrywany na łatwym, średnim lub trudnym poziomie trudności i zajmuje od 10 do 20 minut, w zależności od klęski żywiołowej i poziomu umiejętności gracza. Gra jest zalecana zarówno dla dzieci w wieku 9-16 lat, jak i dorosłych. Może być rozgrywana w salach lekcyjnych i innych środowiskach szkolnictwa wyższego.
Zagraj tutaj: www.stopdisastersgame.org
Poziom
Umów się na wizytę w centrum zarządzania kryzysowego (CZK) w Twojej okolicy. W skład CZK wchodzą między innymi strażacy, policjanci i pracownicy medyczni. Przeprowadź z nimi wywiad na temat ich pracy. Czy kiedykolwiek pracowali w sytuacji klęski żywiołowej? Jakie były największe wyzwania? Co ułatwiło im pracę? Co chcieliby, aby ludzie zrobili, aby pozostać bezpieczniejszymi? Jaka jest ich największa rada dotycząca bezpieczeństwa dla Twojej grupy? Następnie zastanów się, czego się nauczyłeś. Co uważasz za interesujące w miejscu, w którym pracują? Czy chciałbyś zostać pracownikiem służb ratowniczych? Stwórz film lub blog fotograficzny na temat spotkania i dołącz do niego wywiady ze sobą na temat swoich przemyśleń i reakcji. Udostępnij film lub blog znajomym i rodzinie
C.02 Empatia dla ekosystemów
Poziom
Zagrożenia naturalne mogą mieć ogromny wpływ na ekosystemy naszej planety. Na przykład tsunami może uszkodzić rafy koralowe, lasy namorzynowe, a nawet spowodować pojawienie się gatunków inwazyjnych, podczas gdy pożar lub powódź mogą zniszczyć drzewa i roślinność. Stwórz obraz lub plakat pokazujący, jak dany ekosystem może ucierpieć z powodu zagrożenia i jak pomóc mu się odbudować.
C.03 Superbohaterowie
Poziom
Ludzie, którzy ratują innych po klęskach żywiołowych, są jak superbohaterowie. Ratują życie, gaszą pożary, pomagają dzieciom odnaleźć rodziców, przynoszą ludziom jedzenie, wodę i lekarstwa. Napisz opowiadanie lub stwórz komiks o superbohaterze, który pomaga ludziom po klęskach żywiołowych. Jakie specjalne moce ma twój superbohater? W jaki sposób ratuje i pomaga innym?
C.06 Kobieca perspektywa
Poziom
Porozmawiaj z kobietami w swoim życiu (matkami, babciami, ciotkami, siostrami) na temat powrotu do zdrowia i odbudowy. Jakie są ich pomysły na długoterminowy powrót do zdrowia? Jakie zmiany ułatwiłyby im życie jako kobietom – inne rodzaje budynków lub infrastruktury, większa ochrona finansowa, taka jak ubezpieczenie, czy po prostu większe poczucie przynależności? Zbierz pomysły, cytaty i zdjęcia (dla tych, którzy chcą zostać sfotografowani) i stwórz kolorowy kolaż, który możesz wyświetlić w swojej szkole. Jak te pomysły różnią się od tego, co powiedzieli ci członkowie rodziny?
C.07 Informacje o klęskach żywiołowych
Poziom
Połącz siły z partnerem i wybierz niedawną klęskę żywiołową w dowolnym miejscu na świecie. Zbadaj czynniki, które ją spowodowały i przeanalizuj działania naprawcze. Czy miejsce odbudowało się dość szybko, czy był to długi proces? W każdym razie, dlaczego tak się stało? Czy działania naprawcze uwzględniały zasady ograniczania ryzyka klęsk żywiołowych? Jeśli tak, podaj przykłady. Jeśli nie, zasugeruj, w jaki sposób prace naprawcze mogłyby lepiej zintegrować DRR. W razie potrzeby przeprowadź wywiady z ekspertami. Przygotuj szczegółowy artykuł i prześlij go do publikacji w odpowiednim magazynie lub czasopiśmie.
Poziom
Zorganizuj w swojej społeczności dzień świadomości na temat ograniczania ryzyka klęsk żywiołowych. Przygotuj plakaty, ulotki i broszury, które możesz rozdać podczas wydarzenia. Materiały te powinny wyjaśniać znaczenie DRR, opisywać zagrożenia występujące w danym regionie i zawierać wskazówki dotyczące gotowości. Porozmawiaj o Celach Zrównoważonego Rozwoju i wyjaśnij, w jaki sposób DRR jest z nimi powiązane. Materiały kampanii SDG można znaleźć tutaj. Zaproś strażaków, strażników leśnych lub ratowników medycznych do udziału w spotkaniu i porozmawiaj o tym, co robią, oraz przedstaw wskazówki dotyczące bezpieczeństwa.
D.02 Inspekcja domu
Poziom
Rozejrzyj się po swoim domu, aby sprawdzić, czy Ty i Twoja rodzina jesteście przygotowani na zagrożenia. Czy masz plan awaryjny? Czy masz zestaw awaryjny? Czy Twój dom jest wyposażony w czujniki dymu, gaśnice lub inne urządzenia zabezpieczające? Sporządź listę wszystkich sposobów, w jakie możesz być lepiej przygotowany i zorganizuj spotkanie rodzinne, aby przydzielić każdemu inne zadanie.
D.04 Testowanie
Poziom
Przygotuj zestaw 10 pytań egzaminacyjnych dotyczących gotowości na wypadek klęski żywiołowej. Przykładowe pytania to: Dlaczego w przypadku pożaru mówi się nam, aby korzystać ze schodów zamiast z wind? Dlaczego należy trzymać się z dala od okien podczas trzęsienia ziemi? Rozdaj egzamin swojej rodzinie i zobacz, jak wszyscy sobie poradzą. Być może ten, kto uzyska najwyższy wynik, otrzyma nagrodę.
D.05 1 rzecz dla środowiska
Poziom
Twoje działanie może być tak małe, jak wyłączenie światła, gdy wychodzisz z pokoju, lub większe, jak zasadzenie drzewa. Wszystko robi różnicę! Jakie działania możesz podjąć, które również wspierają DRR? Prowadź dziennik każdego podjętego działania i dołącz zdjęcia lub rysunki, jeśli chcesz. Spotkajcie się ponownie po 30 dniach i porównajcie dzienniki. Czy ktoś pomyślał o czymś, o czym Ty nie pomyślałeś? Które działania podobały ci się bardziej niż inne? Czy coś stało się teraz nawykiem, który będziesz kontynuować nawet po zdobyciu odznaki? Omów, w jaki sposób Twoje działania mogą pomóc w ograniczaniu ryzyka klęski żywiołowej.
D.08 Przekonać i przygotować
Poziom
Zapoznaj się z Czterema Priorytetami Działań Ram Sendai. W jaki sposób Twój region mógłby lepiej realizować te cztery priorytety? Gdzie radzisz sobie dobrze, a gdzie mógłbyś się poprawić? Czy potrzebujesz większej świadomości społeczności, większych możliwości technologicznych, lepszego zarządzania i instytucji, czy też większej redukcji ubóstwa? Przygotuj prezentację tak, jakbyś chciał przekonać fundatorów i decydentów. Następnie każdy przedstawi swoją prezentację grupie
Zobacz więcej na stronach
Copyright © 2023 Związek Harcerstwa Polskiego